Poradniki

Karencja ubezpieczenia – na czym polega?

Kalendarz 05.06.2023 Aktualizacja23.05.2023

Podpisanie umowy ubezpieczenia daje prawo do rekompensaty finansowej. W zależności od danego produktu finansowego może być to na przykład polisa obejmująca ochronę na wypadek szkód poniesionych w wyniku nieszczęśliwego wypadku, choroby, kradzieży, śmierci itp. Być może dziwnie to zabrzmi, ale nieszczęście osoby objętej polisą jest z punktu widzenia towarzystwa ubezpieczeniowego dodatkowym kosztem. Nie powinien zatem nikogo dziwić fakt, że istnieją różne sposoby na to, by ubezpieczyciele mogli chronić swoje interesy. W praktyce właściwie każde towarzystwo ubezpieczeniowe stosuje tzw. okres karencji.

Czym jest okres karencji ubezpieczenia? Co karencja ubezpieczenia oznacza on z punktu widzenia klienta? Gdzie można znaleźć informacje na temat okresu karencji? Jeśli zastanawiasz się nad tymi kwestiami, to mamy dla Ciebie dobrą wiadomość. Jesteś w idealnym miejscu, ponieważ za chwilę poznasz odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań.

Okres karencji w polisie a ochrona ubezpieczeniowa

Czym jest okres karencji? Definicja tego pojęcia nie jest szczególnie skomplikowana, a podstawowe zasady dotyczące tego powinien zrozumieć każdy – nie tylko osoba biegła w finansach czy prawie. A zatem przejdźmy do definicji:

Okres karencji to taki wynikający z umowy ubezpieczenia czas, w trakcie którego towarzystwa ubezpieczeniowe nie mają obowiązku wypłaty świadczenia. Oznacza to, że przez okres karencji ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za to, co się stanie z osobą objętą polisą.

Okres karencji – dlaczego się go stosuje?

Zapewne zastanawiasz się, dlaczego towarzystwa ubezpieczeniowe stosują okres karencji? Taki sposób działania jest często obiektem podejrzeń ze strony osób, które dopiero zastanawiają się nad skorzystaniem z polisy.

Właściwie, nie ma w tym sceptycyzmie nic dziwnego. Wątpliwości może budzić fakt, że pomimo zawarcia umowy towarzystwo ubezpieczeniowe zastrzega sobie możliwość, w której nie dojdzie do wypłaty świadczenia, mimo iż taka możliwość teoretycznie istnieje.

Tymczasem, karencję ubezpieczeniową powinniśmy traktować nieco inaczej. Nie jako kruczek prawny, za pomocą którego towarzystwo chce się wycofać ze swoich obowiązków, ale wręcz przeciwnie – jako sposób na ochronę interesów. Dlaczego? Otóż musimy zdawać sobie sprawę z tego, że złe, nieetyczne intencje miewają również osoby, które chcą podpisać umowę ubezpieczenia. Łatwo możemy sobie wyobrazić, że już przy zawieraniu umowy np. w zakresie ochrony zdrowotnej klient towarzystwa zdaje sobie sprawę ze swoich problemów medycznych.

Warto wiedzieć…
Karencję w polisie ubezpieczeniowej możemy porównać do oceny zdolności kredytowej, jaką stosują banki. I w jednym, i w drugim przypadku instytucja finansowa chce zabezpieczyć się przed nadmiernymi kosztami.

Tymczasem, idea ubezpieczenia jest zupełnie inna – polisa ma za zadanie chronić NA WYPADEK poważnego zachorowania czy innego nieszczęśliwego zdarzenia. Nie możemy już w dniu zawarcia umowy mieć wiedzy na temat tego, że dane zdarzenie wystąpi. Jeśli nie obowiązywałoby rozwiązanie znane jako okres karencji, towarzystwa ubezpieczeniowe musiałyby ponosić ogromne wydatki na ochronę ubezpieczeniową dla osób, które już w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia wiedziały, że uzyskają prawo do rekompensaty finansowej.

Karencja w ubezpieczeniu – w jakich polisach się ją stosuje?

Zastanawiasz się, jakich zdarzeń dotyczy karencja? Niestety, jeśli spodziewasz się, że opisywane przez nas rozwiązanie odnosi się jedynie do pojedynczych, marginalnych wręcz zdarzeń, musimy rozwiać Twoje nadzieje. Otóż karencja w ubezpieczeniu dotyczy większości stosowanych na co dzień polis, w tym na przykład takich rozwiązań jak:

  • ubezpieczenie na życie,
  • ubezpieczenie majątkowe,
  • polisa zdrowotna,
  • ubezpieczenie turystyczne.

Właściwie, nie ma takiego rodzaju ubezpieczenia, które jest bezwarunkowo wolne od okresu umownej karencji – ze świecą możemy szukać takich rozwiązań. Wprawdzie stosuje się czasem polisy bez karencji, ale zazwyczaj koszty takiej polisy są wyższe. Również suma ubezpieczenia może być w takim przypadku niższa. Po raz kolejny nasuwa się tu skojarzenia z kredytami czy pożyczkami. To ostatnie łatwiej jest nam dostać, ale oprocentowanie jest wówczas wyższe.

Dowiedz się więcej o tym, jak działa ubezpieczenie na życie bez karencji.

Okresy karencji na przykładzie różnych towarzystw ubezpieczeniowych – jak wyglądają Ogólne Warunki Ubezpieczenia?

Poszczególne towarzystwa decydują o okresie ubezpieczenia dla różnych produktów finansowych. Przyjrzyjmy się, jak w praktyce wygląda to w przypadku różnych ofert. Informacje na ten temat można znaleźć w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia:

Nazwa produktu
finansowego
Typ polisyZapis zawarty w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia
Ubezpieczenie
indywidualnie
kontynuowane w
PZU S.A.
Ubezpieczenie na życiePZU Życie SA ustala następujące okresy karencji:
1) 6 miesięcy od dnia podpisania umowy w przypadku: śmierci ubezpieczonego, śmierci członka rodziny, osierocenia dziecka, urodzenia martwego dziecka,
2) 9 miesięcy w przypadku urodzenia dziecka
Allianz
Bezpieczne życie
Ubezpieczenie
na życie
§ 4. ŚMIERĆ UBEZPIECZONEGO W NASTĘPSTWIE
ZAWAŁU SERCA LUB UDARU MÓZGU
Towarzystwo ubezpieczeniowe nie wypłaci świadczenia, jeśli zdarzenie nastąpi w okresie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia ochrony.
Allianz
Bezpieczne życie
Ubezpieczenie na życie§ 6. POWAŻNE ZACHOROWANIE UBEZPIECZONEGO
Ubezpieczyciel stosuje karencję w przypadku zdiagnozowania u osoby ubezpieczonej choroby lub przeprowadzenia zabiegu w okresie 3 miesięcy od daty rozpoczęcia dodatkowej ochrony, chyba że są one skutkiem wypadku.
Nationale Nederlanden Grupowe
ubezpieczenie
na życie
Polisa na życie
w formie
ubezpieczenia
grupowego
„W czasie karencji Nationale Nederlanden ponosi odpowiedzialność wyłącznie z tytułu śmierci Ubezpieczonego spowodowanej Nieszczęśliwym wypadkiem, pod warunkiem że śmierć Ubezpieczonego nastąpi w okresie 180 dni od dnia zajścia Nieszczęśliwego wypadku”.
Źródło: opracowanie własne na podstawie ofert ubezpieczeniowych poszczególnych towarzystw ubezpieczeniowych. Szczegółowe informacje można znaleźć w dokumencie OWU dla danego produktu finansowego (ubezpieczenia).

Okres karencji w ubezpieczeniu to nie wszystko. Co oprócz karencji?

Poza okresem karencji trzeba pamiętać o jeszcze jednej istotnej kwestii – w wielu przypadkach jest ona nawet ważniejsza niż to, ile wynosi karencja. Mowa tu o tzw. wyłączeniach z odpowiedzialności, czyli sytuacjach, w których zakup ubezpieczenia nie daje prawa do rekompensaty finansowe. Dzieje się tak niezależnie od tego, czy nieszczęśliwy wypadek (może być to np. poważne zachorowanie) miał miejsce bezpośrednio po zawarciu umowy, czy też do zdarzenia dojdzie znacznie później, np. kilka lat po podpisaniu polisy.

Jeśli chodzi o sytuacje, w których odpowiedzialność ubezpieczyciela nie obowiązuje, dobrze widać to na przykładzie zawarcia umowy w przypadku ubezpieczenia na życie. Do wyłączeń odpowiedzialności zalicza się wówczas takie sytuacje jak na przykład:

  • samobójstwo osoby ubezpieczonej,
  • zgon w wyniku wypadku spowodowanego w czasie upojenia alkoholowego,
  • śmierć spowodowana przez zamieszki, działania wojenne itp.,
  • śmierć poniesiona w następstwie nieszczęśliwego wypadku, do którego doszło podczas popełniania morderstwa.

Rzecz jasna, podjęcie przez towarzystwo ubezpieczeniowe decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczenia jest podejmowane indywidualnie, a wszystko zależy od konkretnego przypadku oraz rodzaju polisy. To, co w ofercie danego towarzystwa jest obciążone szeregiem wymogów i długim okresem karencji, u innego ubezpieczyciela jak najbardziej staje się możliwe.

W innych rodzajach polis również trzeba liczyć się z takimi ograniczeniami jak karencja ubezpieczeniowa oraz wyłączenia z odpowiedzialności. Dobrym przykładem jest tu polisa odpowiedzialności cywilnej (OC). W tym przypadku pomimo zapłaty składki odszkodowanie może nie przysługiwać np. w sytuacji, gdy do wypadku doszło wskutek błędów popełnionych przez kierowcę lub zdarzenie na drodze doprowadziło do uszkodzenia biżuterii itp.

Warto wiedzieć…
Jeśli nie chcesz przeżyć rozczarowania, jeszcze przed zawarciem umowy zapoznaj się z zapisami umownymi o czasie karencji oraz wyłączeniach odpowiedzialności. Dzięki temu będziesz już zawczasu wiedzieć, w jakich sytuacjach zgłoszenie szkody w postaci zachorowania czy nieszczęśliwego wypadku może sprawić, że będziesz mógł otrzymać świadczenie przewidziane w ramach umowy ubezpieczenia.

Podsumowanie

  • Karencja ubezpieczeniowa to określony czas po zawarciu umowy ochronnej, w trakcie którego klientowi nie przysługuje odszkodowanie. Takie rozwiązanie ma za zadanie chronić towarzystwa ubezpieczeniowe przed wypłatą rekompensaty finansowej osobom, które podpisały umowę, wiedząc już o tym, że wystąpiła u nich szkoda.
  • Zasadniczo, karencję stosuje się w przypadku każdego rodzaju polisy. Rozumie się przez to m.in. ubezpieczenia zdrowotne, ale także polisę na urodzenie dziecka (tzw. polisa na powiększenie rodziny), na życie czy ochronę majątkową.
  • Karencja obowiązuje przez okres zawarty w umowie polisy. Czas jej trwania można sprawdzić w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia.
  • Karencję liczy się od dnia zawarcia umowy.
  • Jeśli chodzi o okres karencji w polisach ochronnych, zazwyczaj trwa on kilka miesięcy (od 6 do 12 miesięcy).
  • Brak karencji jest możliwy, aczkolwiek takie rozwiązanie stosuje się dość rzadko.
  • Karencja ubezpieczeniowa to nie jedyne ograniczenie, o którym trzeba pamiętać przy podpisaniu umowy polisy. Oprócz tego ważne są również wyłączenia odpowiedzialności, czyli takie sytuacje, w których wsparcie finansowe nie będzie przysługiwać przez cały czas trwania umowy. Może być to np. poniesienie szkody przez ubezpieczonego, który popełniał wówczas umyślne przestępstwo. Z kolei w ubezpieczeniu na życie takim wyłączeniem może być samobójstwo. Lista zdarzeń objętych wyłączeniem również znajduje się w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia.

Karencja ubezpieczenia – na czym polega?


Autor artykułu

Ekonomista, autor artykułów na portalu DobraPolisaNaŻycie.pl