Spis treści
O czym warto pamiętać jeszcze przed zawarciem umowy? Jakie są obowiązki ubezpieczonego na każdym etapie korzystania z ubezpieczenia na życie? Przekonaj się o tym i przeczytaj nasz tekst – dzięki temu unikniesz przykrej niespodzianki, gdy dojdzie do wypadku, utraty życia czy innej szkody.
Obowiązki ubezpieczonego podczas zawierania umowy oraz w przypadku wystąpienia szkody
Jak wiadomo, w ramach umowy klient zyskuje prawo m.in. do wypłaty odszkodowania, której wysokość zależy od rodzaju poniesionej szkody czy uszczerbku na zdrowiu (a w przypadku ubezpieczenia na życie – zgonu).
Jeśli chodzi o obowiązki ubezpieczonego w trakcie trwania umowy, to mogą one różnić się w przypadku umów oferowanych przez różne towarzystwa ubezpieczeniowe. Generalnie jednak wyróżnia się takie obowiązki jak:
- obowiązek deklaracji okoliczności,
- terminowe opłacanie składek,
- podjęcie działań, które ograniczą szkody.
Obowiązek deklaracji okoliczności istotnych dla umowy ubezpieczenia
Ważnym aspektem są obowiązki związane z informowaniem o wystąpieniu okoliczności mogących mieć wpływ na decyzję ubezpieczyciela. Jest to ważne w szczególności na etapie podpisywania umowy polisy i odnosi się do kwestii związanych ze stanem zdrowia. W przypadku umowy ubezpieczenia na życie klient jest proszony o wypełnienie ankiety medycznej. Na tym etapie wymaga się uzupełnienia informacji o przebytych lub trwających chorobach.
Oprócz tego należy udzielić odpowiedzi np. na pytania dotyczące trybu życia. Dlaczego to takie ważne? Odpowiedź jest prosta – ponieważ osoba, która boryka się z przewlekłym, zagrażającym życiu schorzeniem, a do tego jest nałogowym palaczem, ma znacznie mniejsze szanse na otrzymanie pozytywnej decyzji. Jest to zasada podobna do sposobu działania banków, które dokonują oceny zdolności kredytowej potencjalnego klienta przed przyznaniem mu finansowania. Jeśli zdolność ta zostanie uznana za niewystarczającą, skończy się to zapewne wydaniem decyzji odmownej.
Co ciekawe, tak rozumiany system kwestionariuszowy nie wymaga od osoby chcącej się ubezpieczyć „spontanicznego” udzielania informacji. Całość odbywa się w oparciu o gotowy kwestionariusz (stąd nazwa). Udzielenie odpowiedzi na pytania zebrane w wystandaryzowanym dokumencie umożliwiają dokonanie mierzalnej oceny. Pozwoli to na ustalenie ryzyka, jakie będzie wiązać się z danym ubezpieczonym. Od uzyskanej oceny zależy poziom prawdopodobieństwa, z jakim zakład ubezpieczeń będzie w przyszłości musiał wypłacić odszkodowanie.
Terminowe opłacanie składek
Bez wątpienia jednym z najważniejszych obowiązków, o jakich musi pamiętać każdy, kto chce być ubezpieczonym, jest terminowe opłacanie składek. Umowa ubezpieczenia jasno określa okoliczności, w jakich ma się odbywać płacenie składek, to znaczy:
- termin zapłaty,
- wysokość składki.
Co się stanie, jeśli klient towarzystwa nie będzie wywiązywał się ze swoich obowiązków w tym zakresie? W takiej sytuacji ubezpieczający wezwie do zapłaty składki za daną polisę. W sporządzonym przez niego dokumencie zostaje określony czas, w jakim należy wnieść opłatę. Jeśli mimo to ubezpieczony nie dokona zapłaty, towarzystwo anuluje polisę, a klientowi nie będzie należeć się z tego tytułu żadne odszkodowanie, zaś prawo do ochrony przepadnie.
Podjęcie działań, które ograniczą szkody
Obowiązki ubezpieczonego polegają także na tym, że musi on w przypadku wystąpienia szkody podjąć takie działania, które pozwolą na złagodzenie skutków, gdy doszło już do szkody. Należy wówczas udzielić pomocy medycznej osobom poszkodowanym w wypadku oraz – w przypadku polisy majątkowej – zabezpieczyć mienie (może być to konieczne np. w przypadku awarii instalacji gazowych w budynku firmowym). Oczywiście, nie należy robić tego za wszelką cenę, a ludzkie życie jest ważniejsze niż mienie.
A jak wygląda to w przypadku ubezpieczenia na życie? Oprócz zapobiegania bardzo ważna jest wówczas również prewencja. Kluczowe jest odpowiednie zachowanie. Przykładowo, jeśli osoba ubezpieczona w ramach polisy na życie zmarła wskutek rażącego niedbalstwa wynikającego z własnej nieuwagi lub nawet złej woli, odszkodowanie nie zostanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń.
Podobnie przedstawia się sytuacja w przypadku, gdy do zgonu dojdzie w ramach popełnienia samobójstwa czy przestępstwa (w przypadku winy umyślnej). A zatem nie będzie przesadą stwierdzenie, że podpisanie umowy ubezpieczenia oznacza dla klienta obowiązek odpowiedzialności za swoje działania. Brak rozwagi może bowiem skutkować utratą prawa do ubezpieczenia.
W umowie ubezpieczenia na życie wyszczególnia się sytuacje, w których klient posiadający polisę nie będzie miał jednak praw do odszkodowania. Może być tak np. w sytuacji, gdy śmierć nastąpiła wskutek rażącego niedbalstwa. Takie sytuacje określa się jako wyłączenia z odpowiedzialności ubezpieczyciela, a zadaniem ubezpieczyciela jest ustalenie, czy doszło do takiej sytuacji.
Obowiązki ubezpieczonego podczas zgłaszania szkody
Obowiązki ubezpieczonego podczas zgłaszania szkody są bardzo proste. Najważniejszy obowiązek to w takiej sytuacji przedstawienie wszelkich dokumentów, które potwierdzają okoliczności wypadku. Przykładowo, zgodnie z umową w przypadku polis OC obowiązkowe jest np. przedstawienie protokołu powypadkowego. Z kolei jeśli chodzi o ubezpieczenie na życie, to konieczne jest udostępnienie aktu zgonu i/lub opinii medycznej.
Obowiązki ubezpieczonego podczas przedłużania polisy
To, jakie są obowiązki ubezpieczonego podczas przedłużania polisy, zależy od danego ubezpieczyciela. Zazwyczaj jednak takich obowiązków nie ma zbyt wiele. Zazwyczaj zalicza się do nich jedynie złożenie wniosku o przedłużenie umowy na następny okres lub czas nieokreślony w odpowiednim terminie.
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku ubezpieczenia OC pojazdu – ponieważ taka polisa jest obowiązkowa, ubezpieczyciel automatycznie ją przedłuża (w określonych sytuacjach, w tym m.in. wtedy, gdy auto w danym roku nie było nigdzie sprzedawane czy darowywane w podatkach).
Obowiązki ubezpieczonego na etapie rezygnacji z umowy ubezpieczenia
Jeśli chodzi o obowiązki, trzeba pamiętać o nich również na etapie rozwiązywania umowy polisy. Zazwyczaj sposób, w jaki należy to zrobić, jest ściśle określony w umowie. Zasadniczo, wymaga się, by rezygnacja z polisy miała miejsce na piśmie. Wystarczy w tym celu sporządzić podpisany dokument, w którym jasno wyraża się zamiar rezygnacji z ubezpieczenia. Niektóre towarzystwa wymagają jednak, by wypowiedzenie polisy odbywało się na określonym formularzu.
Co się stanie, jeśli klient towarzystwa ubezpieczonego np. zapomni zrezygnować z polisy w danym okresie rozliczeniowym (miesiącu)? Cóż, konieczne będzie wówczas opłacenie składki za dany miesiąc.
